De Historische Wateratlas NL laat zien dat de huidige vorm van ons land en de indeling in natte en droge delen eigenlijk nog maar heel jong is.
Nederland is eigenlijk niet veel meer dan een hele grote rivierdelta. Eén van de grootste afvoerputten van Europa. De strijd met het water maakt een belangrijk deel van onze identiteit uit. Daar komt ook onze rotsvaste overtuiging uit voort dat we in de toekomst het water altijd de baas zullen blijven. Klopt dat historische beeld eigenlijk wel? Waar komen die oprukkende zee en die kolkende rivieren toch steeds vandaan? Tegen wie vechten we eigenlijk al die eeuwen?
Het bijzondere van een delta is dat het water altijd van twee kanten komt: vanuit de zee en, via de rivieren, vanuit het achterland. Eigenlijk van vier kanten, want de regen en het grondwater zijn er ook nog. Er is nogal wat nodig om dat te beheersen. Je kunt in onze historische bronnen zien dat twee factoren door de jaren heen waren voor het succes van ons watermanagement. Om te beginnen is dat het technische vernuft (van molengangen tot stormvloedkeringen) dat ervoor zorgt dat er ver onder de zeespiegel miljoenen mensen kunnen wonen en werken. Minstens even belangrijk was het polderend en organiserend vermogen van onze voorouders.
De Historische Wateratlas NL brengt onze eeuwenlange worsteling met nat en droog op overzichtelijke wijze in kaart. Daarmee schept de atlas de nodige helderheid over de hoofdlijnen van het verhaal van Nederland Waterland. Het land waar het water vriend en vijand tegelijk is en voor van alles en nog wat kan worden ingezet: energie, transport, landsverdediging en nog heel veel meer. De techniek en de organisatie van onze waterstaat lopen als twee rode draden door deze atlas.
Bekijk een voorbeeld van de inhoud van dit boek ...
Martin Berendse is directeur van de OBA (Openbare Bibliotheek Amsterdam) en was eerder onder meer algemeen rijksarchivaris/directeur van het Nationaal Archief. Paul Brood werkte bij het Nationaal Archief en was onder meer rijksarchivaris in Drenthe en Groningen en docent ‘archival studies’ aan de Universiteit Utrecht.
